ปรากฏการณ์เกาะความร้อนเมือง (Urban Heat Island - UHI) เป็นสภาวะที่อุณหภูมิในเขตเมืองสูงกว่าพื้นที่ชนบทโดยรอบอย่างมีนัยสำคัญ สาเหตุหลักเกิดจากโครงสร้างทางกายภาพของเมือง เช่น อาคารสูง คอนกรีต และพื้นผิวถนนลาดยาง ซึ่งมีคุณสมบัติดูดซับและกักเก็บความร้อนได้ดี ประกอบกับการลดลงของพื้นที่สีเขียวและการระบายอากาศที่ไม่ดีพอ ผลกระทบจากปรากฏการณ์นี้ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงมิติด้านกายภาพ แต่ยังส่งผลกระทบเชิงลบต่อสุขภาพของประชาชน ระบบเศรษฐกิจ และโครงสร้างพื้นฐานของเมืองอย่างเป็นวงกว้าง โดยเฉพาะในมหานครอย่างกรุงเทพฯ ซึ่งกำลังเผชิญกับความเสี่ยงจากอุณหภูมิที่สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง การศึกษาและวางแนวทางรับมือกับปรากฏการณ์เกาะความร้อนจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งยวดต่อการพัฒนาเมืองที่ยั่งยืนและน่าอยู่สำหรับทุกคน